SKU là gì? Vai trò và cách sử dụng SKU trong quản lý

Trong lĩnh vực bán lẻ, thương mại điện tử và quản lý kho hàng, cụm từ “SKU là gì” thường xuyên được nhắc đến như một thuật ngữ không thể thiếu. Đây là yếu tố quan trọng giúp các doanh nghiệp quản lý hàng ngàn sản phẩm một cách chính xác, hiệu quả và tiết kiệm chi phí. Nếu bạn đang kinh doanh và chưa hiểu rõ về SKU, bài viết này sẽ là hướng dẫn toàn diện để bạn có thể áp dụng ngay vào thực tế.

1. SKU là gì?

1.1 Định nghĩa SKU

SKU (viết tắt của Stock Keeping Unit) là mã định danh nội bộ mà doanh nghiệp sử dụng để quản lý từng loại hàng hóa riêng biệt trong kho, cửa hàng hoặc hệ thống bán hàng. Mỗi mã SKU là duy nhất và đại diện cho một đơn vị hàng hóa cụ thể, với các thuộc tính như: loại sản phẩm, màu sắc, kích thước, kiểu dáng, nhãn hiệu, vị trí lưu trữ…

Ví dụ:

• Áo thun nam, màu đỏ, size M → SKU: AT-NAM-DO-M

• Giày thể thao Nike, size 42 → SKU: GT-NIKE-42

1.2 SKU có phải là mã vạch?

Không. SKU là mã do doanh nghiệp tự đặt theo quy tắc riêng. Trong khi đó, mã vạch (Barcode) thường là mã toàn cầu (như mã UPC, EAN) dùng để quét trong hệ thống bán hàng và kiểm kê sản phẩm.

2. Tại sao doanh nghiệp cần dùng SKU?

2.1 Kiểm soát hàng hóa dễ dàng

Với mỗi sản phẩm có mã SKU riêng biệt, bạn sẽ dễ dàng theo dõi:

• Số lượng tồn kho

• Sản phẩm nào đang bán chạy

• Sản phẩm nào cần nhập thêm hoặc sắp hết hàng

2.2 Giảm sai sót và thất thoát

Sử dụng SKU giúp tránh nhầm lẫn giữa các sản phẩm gần giống nhau, đặc biệt trong ngành thời trang, điện tử hoặc FMCG – nơi có hàng trăm biến thể sản phẩm.

2.3 Hỗ trợ bán hàng đa kênh

Với thương mại điện tử, hệ thống POS hoặc phần mềm ERP, mã SKU giúp đồng bộ dữ liệu bán hàng, tồn kho trên tất cả các nền tảng: Shopee, Lazada, TikTok Shop, website…

2.4 Dễ dàng phân tích hiệu suất kinh doanh

SKU giúp bạn biết sản phẩm nào đang tạo ra lợi nhuận cao nhất, sản phẩm nào bị tồn kho lâu ngày để có chiến lược xử lý phù hợp như khuyến mãi, giảm giá, thanh lý.

3. Cách tạo mã SKU hiệu quả

3.1 Cấu trúc chuẩn của mã SKU

Một mã SKU hiệu quả thường bao gồm:

Ví dụ:

• AT-UNI-TRANG-S: Áo thun Uniqlo màu trắng, size S

• DT-APL-128GB-DEN: Điện thoại Apple 128GB màu đen

✅ Lưu ý: Không nên dùng khoảng trắng, ký tự đặc biệt hoặc mã quá dài.

3.2 Một số nguyên tắc đặt SKU:

• Dễ hiểu, dễ nhớ

• Nhất quán toàn hệ thống

• Không trùng lặp

• Dựa trên đặc điểm thật của sản phẩm

4. Cách sử dụng SKU trong quản lý kho hàng

4.1 Quản lý kho chính xác

• Mỗi lần nhập hàng: chỉ cần quét SKU → cập nhật số lượng tồn

• Mỗi lần xuất kho: hệ thống trừ đúng sản phẩm thông qua SKU

• Kiểm kê định kỳ trở nên đơn giản, không cần ghi chép thủ công

4.2 Tích hợp với phần mềm quản lý

SKU là cơ sở dữ liệu để:

• Quản lý bán hàng (POS)

• Kế toán (ERP)

• Bán hàng online (sàn TMĐT)

• Báo cáo theo từng dòng sản phẩm

4.3 Phân tích tồn kho, tối ưu dòng tiền

Hệ thống có thể phân tích SKU nào bán chậm, giúp bạn:

• Tăng cường quảng cáo

• Khuyến mãi sản phẩm tồn kho lâu

• Dừng nhập sản phẩm không hiệu quả

5. Những sai lầm phổ biến khi sử dụng SKU

5.1 Đặt mã SKU không có quy tắc

Nhiều doanh nghiệp nhỏ tự đặt mã SKU theo cảm hứng, dẫn đến:

• Trùng mã

• Khó hiểu với nhân viên mới

• Dễ gây nhầm lẫn sản phẩm

5.2 Không gắn mã SKU trên sản phẩm

Một số đơn vị có hệ thống SKU nhưng không gắn mã lên sản phẩm → gây khó khăn khi kiểm hàng, đặc biệt khi khối lượng lớn.

5.3 Dùng mã SKU như mã vạch

Mặc dù có thể chuyển SKU thành mã vạch để quét nhanh, nhưng nếu nhầm lẫn giữa SKU với mã vạch toàn cầu (EAN/UPC), bạn có thể gặp lỗi trên sàn TMĐT hoặc hệ thống POS.

6. So sánh SKU và các loại mã khác

7. Các công cụ hỗ trợ tạo và quản lý SKU

7.1 Excel/Google Sheets

Dành cho doanh nghiệp nhỏ, có thể quản lý thủ công nhưng cần quy tắc rõ ràng.

7.2 Phần mềm quản lý kho (Inventory Management)

Các phần mềm phổ biến có hỗ trợ SKU:

• KiotViet

• Sapo

• Odoo ERP

• MISA eShop

7.3 Các nền tảng thương mại điện tử

• Shopee, Lazada, Tiki đều hỗ trợ nhập và theo dõi SKU riêng cho từng sản phẩm

8. SKU trong thương mại điện tử

8.1 Tạo SKU cho từng biến thể sản phẩm

Trên Shopee/Lazada, mỗi biến thể (màu, size) phải có SKU khác nhau → giúp khách hàng đặt đúng sản phẩm, tránh khiếu nại.

8.2 Gắn SKU với tồn kho thực tế

Nếu không đồng bộ SKU với tồn kho, bạn có thể bị:

• Hết hàng mà vẫn hiển thị “Còn hàng”

• Bán nhầm sản phẩm hoặc giao sai hàng

9. Ví dụ thực tế về SKU trong doanh nghiệp

9.1 Doanh nghiệp thời trang

Thương hiệu có 100 mẫu áo × 5 màu × 4 size = 2.000 sản phẩm → SKU giúp kiểm soát từng loại.

9.2 Cửa hàng điện tử

Mỗi mã điện thoại, mỗi phiên bản RAM, màu sắc khác nhau → SKU giúp định danh và quản lý báo cáo rõ ràng.

10. Kết luận: SKU là công cụ quản lý không thể thiếu

Việc hiểu rõ SKU là gì và biết cách sử dụng SKU sẽ giúp doanh nghiệp:

• Tiết kiệm chi phí quản lý

• Tối ưu tồn kho và dòng tiền

• Tăng hiệu quả vận hành

• Tránh nhầm lẫn và thất thoát sản phẩm

Dù bạn là người mới khởi nghiệp hay đã kinh doanh nhiều năm, hãy đầu tư thời gian chuẩn hóa hệ thống SKU từ hôm nay – đây chính là nền tảng để quản lý hàng hóa chuyên nghiệp và phát triển bền vững.

Nội dung SKU là gì được viết bởi Học viện MIB và Minh Đức Ads